Prezes oddziału Towarzystwa Kultury Polskiej im. A. Mickiewicza w Piotrowcach Dolnych, kierownik artystyczny polskiego zespołu folklorystycznego „Wianeczek” Maria MALICKA skończyła 75 lat
Zeszłego lata miałam okazję odwiedzić Piotrowce Dolne w obwodzie Storożynieckim z okazji obchodów stulecia kościoła pw. Przemienienia Pańskiego. Wśród licznie zgromadzonych wiernych na uroczystej liturgii, a później podczas poczęstunku na plebanii przy kościele, nie dostrzegłam miejscowej wieśniaczkі Pіotrowiec, liderki słynnego zespołu folklorystycznego „Wianeczek”, pani Marii Malickiej.
Później w trakcie rozmowy telefonicznej okazało się, że nie mogła przyjechać na święto, gdyż po kilku deszczowych dniach nie udało jej się dojechać wiejską zniszczoną drogą do kościoła. Niestety, ta już nie młoda, ale pełna energii kobieta kilka lat temu została przykuta do wózka inwalidzkiego z powodu skomplikowanej choroby.
Ale Pani Maria nie traci optymizmu i nadal kieruje wiejskim oddziałem Towarzystwa Kultury Polskiej im. A. Mickiewicza w Piotrowcach Dolnych. Ona chętnie opowiada o losach swojej rodziny oraz swoich rodaków.
W 1910 ROKU do tej miejscowości, gdzie dziś znajduje się malownicza wieś Piotrowce Dolne, przybyli Polacy z sąsiedniej wsi Nowy Sołoniec (obecnie Rumunia). Byli to bowiem Górale Czadeccy, którzy ponad dwa wieki temu przybyli na Bukowinę z Beskidu Śląskiego. Tutaj, na Arszycy, jak nazywają koniec wsi, w której osiedlili się Polacy, było wówczas puste miejsce, wokół był tylko las.
— Nasi przodkowie, cztery rodziny, przybyły tu w poszukiwaniu pracy, – opowiada Pani Maria MALICKA, - Po pewnym czasie nasze rodziny, wśród których był mój dziadek Michał Malicki, zagospodarowały Arszycę, - A w 1950 roku w rodzinie Benedykta i Anny Malickich urodziła się córka, dziesiejsza Solenizantka.
Pani Maria ukończyła szkołę średnią w Piotrowcach Dolnych, pracowała jako kierownik artystyczny w Domu Kultury, jednocześnie studiując na Uniwersytecie Czerniowieckim, i przez ponad 10 lat pełniła obowiązki sekretarza rady wiejskiej. A od 1969 roku Pani Maria – dyrektor biblioteki wiejskiej w folwarku Arszycja. Jest prezesem wiejskiego oddziału Towarzystwa Kultury Polskiej im. A. Mickiewicza, którego 30-lecie obchodzono 2 lata temu i oczywiście jest stałą szefową „Wianeczka” – swojego „dziecka”. Ten polski zespół folklorystyczny wziął udział w pierwszym Międzynarodowym festiwalu „Bukowińskie Spotkania” w 1989 roku i stał się tradycyjnym gościem i laureatem wszystkich 35 kolejnych edycji tego Festiwalu. I nie jest to zaskakujące, ponieważ Pani Malicka była jednym z założycieli tego Międzynarodowego festiwalu kultury i tradycji bukowińskiej. A pieśni Górali Czadeckich, którzy osiedlili się na Bukowinie, stanowią integralną część wieloetnicznej sztuki ludowej tego regionu.
Pani Maria MALICKA, kierownik „Wianeczka”, opowiada, że większość mieszkańców polskiego pochodzenia w latach 40-ch opuściła swoją ojczystą wieś i osiedliła się w polskim Jastrowiu i okolicach.
I to właśnie z tego miasta, kilkadziesiąt lat po emigracji i adaptacji do życia w nowym miejscu, w latach 90. ubiegłego wieku, mieszkańcy Piotrowiec po raz pierwszy przybyli do swojej rodzinnej wsi. Całowali ziemię, na której się urodzili, odwiedzali swoje dawne domy, podwórka i modlili się przy grobach swoich bliskich na cmentarzu. A potem oczywiście śpiewali razem...
Później do wsi przybył profesor slawistyki Pan Kazimierz FELESZKO z Warszawy. i jego kolega, obecnie Dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego „Bukowińskie Spotkania” Pan Zbigniew KOWALSKI. Oznajmili, że w Jastrowiu zaczęto organizować festiwal pieśni bukowińskiej, i to nie tylko polskiej, i stamtąd co roku rozpocznie się ten wędrowny festiwal. I można powiedzieć, że „Wianeczek” był u samych początków tego festiwalu.
Pani Malicka uważa za swój obowiązek wobec rodziny i rodaków zachowanie tradycji kulturowych, dziedzictwa duchowego, które przywieźli ze sobą pierwsi osadnicy polskich „hucułów”. Oprócz pracy zawodowej i publicznej, miłość do języka ojczystego i pieśni „babcinych” pobudziła Panią Marysię do zbierania i nagrywania staropolskich pieśni, kolęd i pastorałek. Książka „Śpiewamy w Piotrowcach Dolnych na Bukowinie” powstała w wyniku wieloletniej pracy badawczej tej gorliwej góralki. Zbiórka pieśni czadeckich została wydana przy wsparciu naszej rodaczki Pani Heleny Krasowskiej, profesora Instytutu Slawistyki PAN i Konsulatu Generalnego RP w Winnicy.
Pani Maria została uhonorowan odznaką polskiego rządu – „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, jak również i zespół „Wianeczek”. Pani Malicka jest inicjatorką i organizatorką klubu „Rodyna” i klubu rodzinnego „Skarbnycia”. Są to zarówno miejsca spotkań mieszkańców Piotrowiec, którym nie jest obojętne polskie słowo, jak i ośrodki popularyzacji zwyczajów i obrzędów ludowych. W klubach odbywają się także spotkania bożonarodzeniowe, lekcje z etnologii i spotkania badaczy genealogii, a po prostu zaproszenie „Przyjdź i zaśpiewaj z nami”. Wykonują tu utwory w języku ukraińskim, polskim i rumuńskim.
Członkowie tych kłubów uczestniczą w pisaniu historii wsi, badaniach etnograficznych. Popularną wśród mieszkańców wsi jest polska biblioteka-muzeum. Można tu odnaleźć nie tylko utwory T.Szewczenki, A.Mickiewicza i M.Eminescu w języku polskim oraz gazety „Źródło” , „Niedziela”, a także nagrody, wyróżnienia i certyfikaty „Wianeczka” oraz oddziału stowarzyszenia.
Jednym słowem pomieszczenia biblioteki są odświętnie udekorowane, zgodnie z polskimi tradycjami. To tu odbywają się wystawy twórczych ludzi wsi „Mamy na wsi talenty”, przeglądy i dyskusje o nowościach literackich, konkursy czytelnicze. Przyjmowani są tu goście i turyści odwiedzający Arszycę.
Za każdym razem, gdy spotykam panią Marię, podziwiam jej szczerość i przywiązanie do ludzi, miłość do swojej małej ojczyzny i do Polski, gdzie ma wielu krewnych i przyjaciół, i oczywiście jej umiejętności kulinarne - niedoścignione goląbki i podpłomyki.
W ten jasny wiosenny dzień życzymy z całego serca, droga Pani Mario, tradycyjnych polskich 100 lat!
Antonina TARASOWA
