Z okazji 190. rocznicy urodzin Jurija Fedkowicza
8 sierpnia w Czerniowcach pod jego pomnikiem odbyły się uroczystości. Tu zgromadzili się przedstawiciele władz lokalnych, pedagodzy, członkowie towarzystwa „Proswita” i troskliwi mieszkańcy Bukowiny. Zastępca przewodniczącego Czerniowieckiej Rady Obwodu Mychajło PAWŁYUK zwrócił się do obecnych. Podkreślił, że Jurij Fedkowicz bardzo kochał Bukowinę i utorował jej drogę do Europy, gdyż utwierdzał idee wolnościowe oraz chronił społeczne i narodowe interesy ludu. Pisarz dokładał wszelkich starań, aby szerzyć oświatę wśród zwykłych ludzi, opowiadał się za edukacją w języku ojczystym.
Dyrektor Czerniowieckiego Muzeum Literackiego i Pamięci Jurija Fedkowycza Lesia KOLODIY, rzeźbiarz Wołodymyr GAMAL, prorektor Czerniowieckiego Uniwersytetu Narodowego im. Yu Fedkovich Iryna OSOWŚKA skierowały do publiczności ciepłe i szczere słowa na temat poszanowania klasyka Bukowiny. Wołodymyr ANTOFIYCHUK, profesor CzNU, wypowiadał się znacząco i szczerze o pisarzu jako o nosicielu mądrości ludowej, wysokich zasad moralnych i nauczycielu, który opracował „Elementarz dla dzieci domowych” i działał w imię „wielkiego losu ludu”. .
A nasz rodak, profesor, członek Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy, Heorhij FILIPCHUK, przywiózł swoim rodakom ze stolicy najwyższe odznaczenie Ogólnoukraińskiego Towarzystwa „Proswita” im. Tarasa Szewczenki – medal „Budowniczy Ukrainy”. Patroni i wolontariusze Oleksij KASPRUK, Maria FILIPCHUK, o. Mykoła JONIK, o. Wasyl GASYNEĆ zostali uhonorowani tym wysokim wyróżnieniem.
Szef Czerniowieckiego Obwodowego Stowarzyszenia „Proswita” Iwan DERDA wręczył regionalną nagrodę im. Jurija Fedkovycha bukowińskim artystom, lokalnym historykom i naukowcom. Za rozwój oświaty na Bukowinie, kształtowanie się świadomości narodowej obywateli wysokie wyróżnienia otrzymali Alla ANTOFIYCHUK, profesor CzNU, rzeźbiar, autor pomników Jurija Fedkowycza w Czerniowcach i Putylie Wołodymyr GAMAL, wielu innych badaczy twórczości Fedkowycza.
Następnie Artysta Ludowy Ukrainy Iwan DERDA wykonał piosenkę do słów Jurija Fedkowicza o Bukowinie.
A za godzinę przy grobie pisarza na starym cmentarzu miejskim,
że na ulicy Zelena, odbyło się nabożeństwo żałobne.
I w Putili, na osiedlu rodzinnym w niedzielę 11 sierpnia było na
dość tłoczno, bo mieszkańcy Putili, Huculowie z okolicznych wsi, goście i miłośnicy twórczości Jurija Fedkowycza zgromadzili się tutaj, aby oddać hołd jego talentowi i uczcić 190. urodziny rodaka. W uroczystościach uczestniczyli także członkowi „Proswity” z Czerniowiec – profesor katedry ukraińskiej
literatury Wołodymyr ANTOFIYCHUK, zastępca kierownika obwodowej „Proświty” Maria DOWHAŃ, profesorowi wydziału języka ukraińskiego ChNU Alla ANTOFIYCHUK, Wasyl KOSTYK i Larisa MARKULYAK, miłośnicy literatury dzieła Bukowińskiego Kobzara Lubow SHYLYUK i Lidia DERDA.
Obecnym pogratulował święta i przypomniał o znaczących wydarzeniach w życiu pisarza wójt Iwan POWIDASZ. Prelegentów było znacznie więcej – zarówno mieszkańców Putili, jak i gości. Kierownik obwodowej „Proswity” Iwan DERDA wręczył podziękowania za wkład w sprawę odrodzenia narodowego, rozwój kultury ukraińskiej, oddana praca na polu duchowym
potwierdzenie rodzimego słowa oraz z okazji 190. rocznicy urodzin Jurija Fedkowicza, przewodniczącym stowarzyszenia „Proswita” gminy Selatyn – Rusłanie ALEXANDRIUK, gminy Konyatyn – Andrianie DOBRODIYCHUK, gminy Putyla – Wiktoru KLEPATSKYIEMU, Mykołie TRUFINU i Halynie YUZIUK. A prezentem dla nagrodzonych i wszystkich obecnych była piosenka ludowa „Och na górze, na górze”, którą nagrał Jurij Fedkowicz, w wykonaniu Iwana DERDY, ulubionego śpiewaka wszystkich mieszkańców Bukowiny.
„Gdzie się urodziłem tam jest moja ojczyzna…” - take wydarzenia ku pamięci pisarza miały swoją kontynuację w Muzeum Literatury i Pamięci Jurija Fedkowycza, gdzie jego dyrektor Lesia KOLODIJ zaprezentowała broszurę informacyjno-ilustracyjną „Gdzie świerki sięgają do gwiazd” – rodzaj wycieczki do muzeum majątku pisarza w Putyli, gdzie urodził się sławny rodak, który w ten sposób twórczo i owocnie pracował jako pisarz, pedagog i etnograf, szczery spadkobierca starożytnych tradycji ukraińskiego regionu huculskiego.
Mówiąc o tej edycji, pani Lesia zwróciła uwagę na ciekawe wydarzenie-wystawę „Muzy Fedkowicza”, poświęcone roli kobiet w życiu pisarza. Jej organizatorami są przedstawiciele organizacji społecznej „Fundusz
„Symbole” wspólnie z pracownikami muzeum stworzyli unikalne treści za pomocą sztucznego intelektu. Programiści zaprezentowali wygenerowane portrety ukochanych kobiet pisarza Emilii Maroshani, Cyganki Cory, Julii Diakonovicz i matki Jurija Fedkowycza.
„Chcemy, aby młodzi ludzie dowiedzieli się więcej o pisarzu Juriju Fedkowiczu, ponieważ jest to postać głęboka i niedoceniana, a może także dlatego, że niewiele jest o nim treści we współczesnym formacie, do którego chętnie sięgają młodzi ludzie” – mówi dyrektor organizacji pozarządowej „Fundacja Symboli” Andrii HEWYUK. „Tworząc wirtualne portrety muz pisarza, nasi informatycy wykorzystali słowne opisy każdej kobiety oraz oryginalne portrety dla lepszego pokolenia”.
Lesya KOLODIY opowiedziała także o pracy nad jubileuszowym filmem dokumentalnym „Fedkowycz” w reżyserii Iwana DANILINA. To jest film o
życiu bukowińskiego pisarza, etnografa, osoby publicznej itp. – jego wkład w literaturę i kulturę Ukrainy. Filmowanie odbyło się nie tylko w Karpatach oraz w muzeum-majętku pamięci w Putili, a także w redakcji gazety „Bukowyna”, której Jurij Fedkowicz pod koniec XIX wieku wieku był założycielem oraz redaktorem naczelnym tego pierwszego ukraińskiego pisma obwodowego.
Wieczorem tego samego dnia w Centrum Sztuki Iwana Mikołajczuka odbyła się premiera filmu dokumentalnego o Juriju Fedkowiczu i dyskusja na temat pracy twórczej nad filmem.
Uhonorowali znanego pisarza i w Wyżnice – w parku miasta z okazji obchodów 190. rocznicy urodzin słynnego Bukowyńskiego Kobzara pod pomnikiem Jurija Fedkowycza odbyły się uroczystości, w których wzięli udział przedstawiciele władz lokalnych, osobistości publiczne i kulturalne, intelektualiści i pedagodzy Wyżnyckiego rejonu. Czcząc pamięć znanego rodaka, obrońcy interesów społecznych i narodowych swojego narodu, chyląc głowę przed jego talentem i umiłowaniem wolności, obecni złożyli kwiaty pod pomnikiem.
Niesamowity klimat wakacji stworzyła ekspozycja lokalizacji jubileuszowej, którę przygotowali pracownicy Wyżnickiego Centrum Kultury i studenci
oraz nauczyciele wydziału sztuk zdobniczych i użytkowych oraz sztuk pięknych Czerniowieckiego Uniwersytetu Narodowego im. Jurija Fedkowicza.
A pracownicy Biblioteki Publicznej Wyżnicy zaprezentowali wystawę literatury dotyczącą życia i drogi twórczej Bukowińskiego Kobzara, którego działalność związana była z ruchem demokratycznym na zachodnich ziemiach ukraińskich. Obecni zanurzyli się w twórczości pisarza, rozumiejąc, jak to ważne jest znać, pamiętać i wzbogacać duchowe dobra naszego ludu.
W dniu urodzin Jurija Fedkowicza w regionalnej powszechnej bibliotece naukowej imienia Mychajła Iwasiuka odbyła się prezentacja pocztówek z wierszami dedykacyjnymi „Karat Karpat”. Seria pocztówek powstała z inicjatywy obwodowej organizacji pisarzy, poświęcona jest Jurijowi Fedkowiczowi.
Obecnych wielbicieli jubileuszowego dzieła powitała dyrektor księgozbioru Yana SAWENKO.
Poeci, członkowie Krajowego Związku Pisarzy Wasyl DŻURAN, Natalia HRYGORCZUK-WOJTKO, Witalij DEMCZENKO i Stepan PANCZUK recytowali wiersze poświęcone Bukowińskiemu Kobzarowi.
W impresji literackiej i artystycznej „Jurij Fedkovich: Oblicza postaci”, która
odbyła się także w Bibliotece Obwodowej, o znaczeniu, aktualności, mocy
literackiego słowa Bukowińskiego Słowika wypowiedziali się Walentina KUCHLIJ, kierownik działu technologii informacyjnych i zasobów elektronicznych, zastępca kierownika Działu Kultury obwodowej administracji Erika CHERNEJ, lokalny historyk, szef organizacji pozarządowej „Instytut Społeczności” Oleksandr SZKURIDIN, poetka Olena REPINA, szef „Proswity” Iwan DERDA, kierownik oddziału regionalnego archiwum państwowego Maria GUCU i inni wielbiciele twórczości pisarza.
Orkiestra muzyki ludowej „Bukowyna” Centralnego Miejskiego Pałacu Kultury pod kierownictwem Jewhena TARNAWSKIEGO uświetniła zgromadzonych melodiami huculskimi.
Pracownicy wydziału historii lokalnej zorganizowali strefę fotograficzną i przygotowali dwie wystawy książkowe „Jurij Fedkowicz – prorok Ukrainy
odrodzenie” i „Poetyckie dedykacje dla Jurija Fedkowicza”.
„Tutaj urodziłem się ja…” Impreza pod tą nazwą odbyła się w Czerniowieckim skansenie. Z tej okazji w altanie „Pod dębami” zorganizowano czytanie performatywne z okazji 190. rocznicy urodzin Jurija Fedkowycza, syna Huculszczyzny.
Głęboko patriotyczny artysta, pisarz poruszał w swojej twórczości ważne kwestie społeczne i próbował zrobić na Bukowinie to, co Szewczenko zrobił w Naddniestrzu. Dlaczego Iwan Franko nazwał Fedkowycza Bukowińskim Kobzarem.
Janina BILIŃSKA.
https://bukpolonia.cv.ua/index.php/uk/novyny/131-zakhody/621-kwiaty-ho-du-dla-bukowi-skiego-kobzara#sigProId6299ec03ea