Polonia Bukowińska

WYSTĘPAMI w Jastrowiu i Pile, które odbywały się w dniach 15-18 września niemal zakończył się XXXIII Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny „Bukowińskie Spotkania». Przed nami już tylko koncert finałowy, który ma odbyć się w Czerniowcach 17 grudnia. Będzie to koncert charytatywny na rzecz Sił Zbrojnych Ukrainy i przesiedleńców.

W JASTROWIU I PILE wystąpiło 12 zespołów z Rumunii i Polski i jeden – znakomity – z Ukrainy. Wcześniejsze edycje XXXIII Bukowińskich Spotkań odbyły się w tym roku w rumuńskim Câmpulung Moldovenesc (22-24 lipca), węgierskim Bonyhad (5-7 sierpnia) oraz polskim Lubaniu (18-19 sierpnia). Bukowińskie Spotkania to fenomen w Europie. Jest to największy festiwal folklorystyczny i wciąż przyciąga nowe pokolenia.

– Siłą Bukowińczyków jest przekaz pokoleniowy. Dzięki niemu ten festiwal trwa już 33 lata – wyjaśnia fenomen Bukowińskich Spotkań jego twórca i dyrektor Zbigniew KOWALSKI.

– Kiedy przystępowaliśmy do organizacji, pierwszych edycji zakładaliśmy, że będziemy go organizować tak długo, jak długo będzie on pozostawać w kręgu zainteresowań samych Bukowińczyków. Doczekaliśmy trzeciego i czwartego pokolenia Bukowińczyków i to jest gwarancją, że ten festiwal ma przed sobą przyszłość. Słowa dyrektora Kowalskiego potwierdza profesor Helena KRASOWSKA z Instytutu Slawistyki PAN w Warszawie.

– Jeżeli w rodzinie dziadkowie, rodzice działają w zespole na pewno ich dzieci i wnuki, będą w zespole śpiewać, będą w zespole tańczyć – mówi pani profesor. Wybuch wojny w Ukrainie spowodował komplikacje zarówno w organizacji ukraińskiej edycji festiwalu jak i w samych przygotowaniach zespołów do festiwalu.

– Trwa wojna, leje się krew naszych chłopców tam, na froncie. Czerniwczanka to z założenia zespół żeński, ale w naszym składzie zawsze występowali mężczyźni. W tym roku żaden nie przyjechał z nami do Polski. Bo są na froncie. – wyjaśniła Tetyana TATARCZUK. – Młodzi Ukraińcy, członkowie zespołu „Junist”, jedynego zespołu z Ukrainy, który przyjechał do Polski musieli starać się o specjalne pozwolenia. Bez tego nie mogliby opuścić swojego kraju, bo są w wieku poborowym.

– Będą chcieli pokazać, że mimo tej trudnej sytuacji na Ukrainie, naród ukraiński żyje i chce funkcjonować we wszystkich formach prezentacji swojej kultury, swojego życia kulturalnego – powiedział dyrektor festiwalu Zbigniew Kowalski. Mimo szczególnego czasu, Bukowińskie spotkania nie straciły swojego charakteru. To przede wszystkim spotkania ludzi, wspólna zabawa, biesiadowanie o raz przekazywanie z pokolenia na pokolenie tradycji bukowińskich. Od siedmiu już lat Bukowińskim Spotkaniom towarzyszy Bukowiński Festiwal Nauki. Pomysłodawczyniami tego interesującego wydarzenia są prof. Helena KRASOWSKA i dr Magdalena POKRZYŃSKA. Wśród organizatorów w tym roku znaleźli się Regionalne Centrum Kultury – Fabryka Emocji w Pile, Fundacja Slawistyczna, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Instytut Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego oraz Urząd Gminy i Miasta Jastrowie, Program tegorocznego Bukowińskiego Festiwalu Nauki był w tym roku niezmiernie interesujący. W czwartek 15 września odbyły się 3 wykłady popularnonaukowe z serii Bliscy Nieznajomi: Helena Krasowska – Biografie językowe Polaków na Bukowinie, Magdalena Pokrzyńska – Z albumów polskich rodzin na Bukowinie: dziedzictwo kulturowe w życiu powszednim, Cristian Alexandru Boghian – elast inhabited old houses of Bukovina. A link to our past, Ольга Сухціцка – Міжкультурна комунікація українських учнів у польських школах. Odbyła się także promocja książki prof. Krasowskiej, zatytułowanej „Polacy między Donem, Dniestrem a Prutem. Biografie językowe”.

Kolejnego dnia leśnik z Jastrowia Krzysztof DYMEK wygłosił referat zatytułowany „Ochrona gatunkowa zwierząt, roślin i grzybów w pilskich lasach”.

Piotr KOZŁOWSKI mówił o historii jastrowskiego browaru, a prof. Krzysztof NOWAK przedstawił referat zatytułowany „Bukowina na starych mapach”. Maria RADZISZEWSKA przedstawiła sylwetkę Alfreda Halbana (1865-1926) i jego wkład w opiekę i wychowanie dzieci i młodzieży mniejszości polskiej na Bukowinie. Mykoła SZKRIBLAK mówił z kolei o projekcie „Smaki Bukowiny”.

Tego dnia zaprezentowano aż 3 książki o tematyce bukowińskiej: „Смаки Буковини. Гастрономічний путівник традиційної кухні”, Jadwiga Parecka, „Słownik gwary bukowińskiej w lubuskiej Brzeźnicy i jej okolicy”, Jadwiga Parecka, „Dziedzictwo kulinarne Górali bukowińskich z lubuskiej Brzeźnicy i jej okolicy”.

W sobotę 17 września Piotr BĄCZKIEWICZ wygłosił wykład zatytułowany „Z badań nad strojem ludowym w zespołach bukowińskich”. O języku polskim w Czerniowcach mówili Jarosław Redkwa i Marina FEDORUK –Європейські славістичні студії. Польська мова у Чернівцях. Dyrektor Zbigniew KOWALSKI przedstawił prezentację zatytułowaną „Z historii Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego „Bukowińskie Spotkania” – zespoły ukraińskie”.

Tego dnia odbyła się też prezentacja bardzo interesującej książki Marii Malickiej, zatytułowanej „Śpiewamy w Pietrowcach Dolnych na Bukowinie”.

Wydarzenia związane z Bukowińskimi Spotkaniami były relacjonowane na żywo w Internecie na fanpejdżu Festiwalu. Zainteresowanie tymi relacjami przerosło oczekiwania administratorów tej strony – niekiedy ponad 40 tysięcy osób oglądało zamieszczane tam filmiki. Meldowano się przede wszystkim z krajów uczestników festiwalu: Polski, Ukrainy, Rumunii i Węgier, ale trafiali się także obserwatorzy z Australii, Nowej Zelandii, Włoch, Hiszpanii, Niemiec oraz Izraela.

Tekst i zdjęcia:

Grażyna MYŚLIŃSKA